Σελιδοδείκτης 18.01.2016

Σελιδοδείκτης 82ος

Γιασμίνα Χάντρα

ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΤΥΠΗΜΑ

μετάφραση: Γιάννης Στρίγκος

εκδόσεις Καστανιώτης

Αθήνα, 2006

Τρομοκρατικό κτύπημα

γράφει η Μαρία Βρέντζου

Συγγραφέας του βιβλίου «Τρομοκρατικό χτύπημα» είναι ο αλγερινής καταγωγής Μοχάμεντ Μουλεσεχούλ, ο οποίος ξεκίνησε να γράφει ως στρατιωτικός με το γυναικείο ψευδώνυμο Γιασμίνα Χάντρα, το οποίο και διατήρησε αφού εγκατέλειψε την στρατιωτική του θητεία για να αφιερωθεί στη γραφή. Βασικός ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο Αμίν Ζααφαρί, Παλαιστίνιος, που έχει πάρει την ισραηλινή υπηκοότητα και για πολλά χρόνια ζει στο Τελ Αβίβ. Πετυχημένος χειρουργός και αυτοδημιούργητος αποτελεί υπόδειγμα ένταξης Άραβα στην ισραηλινή κοινωνία, καθώς απολαμβάνει διακρίσεις, φήμη κι επιτυχία. Είναι παντρεμένος εδώ και 15 χρόνια με την Σιχέμ και ζουν σε μια υπέροχη μονοκατοικία σε μια απ’ τις πιο αριστοκρατικές συνοικίες της πόλης, ο τραπεζικός τους λογαριασμός είναι αρκετά παχυλός και κάνουν παρέα με σημαντικά πρόσωπα, όπως αρχηγούς του πολιτικού και στρατιωτικού χώρου, αλλά και διάσημους καλλιτέχνες. 

        Όλα μοιάζουν ονειρικά μέχρι την ημέρα που γίνεται μία επίθεση αυτοκτονίας μέσα σε πολυσύχναστο εστιατόριο. Άλλος ένας καμικάζι ανατινάζεται ζωσμένος εκρηκτικά σπέρνοντας το θάνατο σε 19 ανθρώπους, ανάμεσά τους και 11 παιδιά που γιόρταζαν τα γενέθλια μίας συμμαθήτριας. Σύντομα ο Αμίν μαθαίνει πως ο καμικάζι δεν είναι άλλος απ’ τη γυναίκα του. Σοκαρισμένος καθώς δεν είχε παρατηρήσει τίποτα παράξενο στη συμπεριφορά της, θέλει να μάθει το γιατί. Γιατί μία γυναίκα ευκατάστατη, που απολάμβανε την ομορφιά της ζωής, που το περιβάλλον της την εκτιμούσε, ο άντρας της την αγαπούσε και την πρόσεχε, οι φίλες της Εβραίες επί το πλείστον τη θαύμαζαν, αποφασίζει να προβεί σε μία τέτοια πράξη; 

Ο Αμίν ακολουθεί τα ίχνη της Σιχέμ στη Βηθλεέμ, στην περιοχή Καφρ Κανά, καταλήγοντας τελικά στην άλλη πλευρά του καθρέφτη, στην άλλη πλευρά του Τείχους, στην παλαιστινιακή πόλη Τζενίν, που βρίσκεται σε κατάσταση πολιορκίας. Απέραντα θλιμμένος, οργισμένος και θυμωμένος αισθάνεται ότι η γυναίκα του τον απάτησε, τον απαρνήθηκε, προτιμώντας τους φανατικούς ισλαμιστές παρά εκείνον, προδίδοντας τις αρχές του ως ανθρωπιστή γιατρού που αποδέχεται οτιδήποτε σώζει τη ζωή και όχι το αντίθετο. Ένα ερώτημα πλανάται στον αέρα. Ήταν ευτυχισμένη η Σιχέμ; Πόσο καλά την γνώριζε; Το τρομοκρατικό χτύπημα που τίναξε τη ζωή τους στον αέρα ήταν αποτέλεσμα μίας μακρόχρονης πλύσης εγκεφάλου ή κάτι άλλο;

Μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του, ο Γιασμίνα Χάντρα μας δίνει την απάντηση, διεισδύοντας με εκπληκτική ικανότητα στον ψυχισμό των απελπισμένων. Ο γιατρός, αν και άνθρωπος εξαιρετικής ποιότητας, μοιάζει να έχει απολέσει τα σημεία αναφοράς του, μοιάζει να έχει συμβιβαστεί, να έχει αποποιηθεί τη φυλή του, νιώθοντας εξιλέωση μέσα από την ανακούφιση των ασθενών του, καθώς ο πόλεμος, η βία και οι συγκρούσεις είναι ένας ανοίκειος κόσμος για κείνον. Γι’ αυτό και θεωρεί ότι η γυναίκα του υπήρξε άλλο ένα θύμα των ισλαμιστών. Στον αντίποδα η Σιχέμ, έχοντας περάσει τα παιδικά της χρόνια απ’ την πλευρά των καταπιεσμένων, διατηρεί μέσα της μία βαθιά πληγή, που για κάποια χρόνια απλώς την καμουφλάρει. Καταλήγει να θεωρεί τη συζυγική της ευτυχία ανάρμοστη, άτοπη και νιώθει ενοχή για το χρυσό κλουβί το οποίο την περιβάλει. Όπως κάθε Παλαιστίνιος που ζει μια ζωή μέσα στις προσβολές, την ταπείνωση και τον εξευτελισμό, συνειδητοποιεί το πόσο ανίσχυρη είναι η δική της πλευρά και έτσι μαθαίνει να μισεί. Σκοτώνεται με τη θέλησή της, ξέροντας τι κάνει, επιλέγοντας τη μοίρα του καμικάζι, ωθούμενη, όχι από κάποια ισλαμιστική ή φονταμενταλιστική θεωρία, αλλά για ν’ ανακτήσει μία από χρόνια χαμένη αξιοπρέπεια. 

Ουσιαστικά ο Αμίν και η Σιχέμ, αν και ζευγάρι που αγαπιέται βαθιά και αληθινά, έχουν τελείως διαφορετική οπτική για τον κόσμο. Ο Αμίν διεκδικεί το δικαίωμα στη ζωή, θεωρώντας ότι είναι ό,τι ομορφότερο διαθέτει ο άνθρωπος, ο οποίος πρέπει να χαίρεται την κάθε στιγμή. Η Σιχέμ από την άλλη διεκδικεί το δικαίωμα στο θάνατο, θυσιάζοντας τον εαυτό της προκειμένου ο λαός της να ανακτήσει πατρίδα, μνημεία και ιστορία. 

Πηγή: ΣΤΟ ΛΑΚΚΟ ιστορίες γραφής

Πίσω από το γυναικείο ψευδώνυμο Γιασμίνα Χάντρα κρύβεται ο συγγραφέας Μοχάμεντ Μουλεσεχούλ. Γεννήθηκε το 1955 στην Αλγερία και σε ηλικία εννέα χρόνων μπήκε σε στρατιωτική σχολή. Αρχίζει να δημοσιεύει λογοτεχνικά κείμενα το 1984, ενώ έχει ήδη γίνει αξιωματικός. Η δυσπιστία με την οποία το στρατιωτικό κατεστημένο της χώρας του αντιμετωπίζει έναν στρατιωτικό λογοτέχνη αλλά κυρίως ο εμφύλιος πόλεμος στην Αλγερία τον αναγκάζει να περάσει, ως λογοτέχνης, στην πιο βαθιά παρανομία και να χρησιμοποιήσει ένα γυναικείο ψευδώνυμο. Δε θα αργήσει να αποχωρήσει από τον στρατό και, ύστερα από ένα διάστημα στο Μεξικό, να εγκατασταθεί στην νότια Γαλλία, όπου και ζει ως σήμερα. Έγινε γνωστός από μια σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων με ήρωα τον επιθεωρητή "Λομπ". Δημοσιεύοντας πλέον με το όνομα Γιασμίνα Χάντρα, θα γίνει πασίγνωστος στη Γαλλία, με τα βιβλία: "Morituri" (1997), "Double blanc" (1997), "L' automne des Chimeres" (1998) και "La dingue au bistouri" (1990-1999). Ακολουθούν τα μυθιστορήματα: "Les agneaux de Seigneur" (1998), "Α quoi revent les loups" (1999, "Τι ονειρεύονται οι λύκοι", μτφρ. Μαρίνα Μέντζου, εκδ. Καστανιώτη 2000), τα αυτοβιογραφικά "L' ecrivain" (2001) και "L' imposture de mots", η νουβέλα "Cousin K" και η πιο πρόσφατη μυθιστορηματική τριλογία "Les Hirondelles de Kaboul", "L'attentat" (Prix des libraires, 2006) και "Les sirenes de Bagdad" (2006). Την αληθινή του ταυτότητα ο Μουλεσεχούλ αποκάλυψε στο γαλλικό Τύπο τον Ιανουάριο του 2001, όταν παραιτήθηκε από τον στρατό. Τα μυθιστορήματά του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 40 γλώσσες, γνωρίζουν εξαιρετική επιτυχία και έχουν κατ' επανάληψη μεταφερθεί στον κινηματογράφο.

Η Μαρία Βρέντζου γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε Marketing Management στο Deree College και νομικά στα πανεπιστήμια του Cardiff και Buckingham. Εργάζεται ως δικηγόρος. Το 2007 έλαβε το 3ο βραβείο εξ ημισείας του 2ου διαγωνισμού διηγήματος από την Arta Press και τις εκδόσεις Μεταίχμιο για το διήγημά της «Το παραδικαστικό». Το 2014 συμμετείχε στην συλλογή διηγημάτων «Όψεις ταυτότητας» από τις εκδόσεις iWrite με το διήγημά της «Μαθήματα πιάνου».