Η ωραία της ημέρας

γράφει ο Γιώργος Ρούσσος

Την προηγούμενη εβδομάδα, κυκλοφόρησε στις κινηματογραφικές αίθουσες σε επανέκδοση και με νέες ψηφιακές κόπιες, ένα υπέροχο δείγμα γραφής της «Μεξικανικής περιόδου» του κορυφαίου Ισπανού σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ: «Η Εγκληματική Ζωή του Αρτσιμπάλντο Ντε Λα Κρουζ». Αυτή την εβδομάδα τη σκυτάλη παίρνει μία από τις δημοφιλέστερες ταινίες του δημιουργού, μέσα από την ωριμότερη φάση της πλούσιας φιλμογραφίας του και τη λεγόμενη «Γαλλική περίοδο». Ο λόγος για την «Ωραία Της Ημέρας», την ταινία που στάθηκε η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του Μπουνιουέλ, με πρωταγωνιστές δύο από τους σημαντικότερους Γάλλους ηθοποιούς όλων των εποχών, την υπέροχη Κατρίν Ντενέβ και τον εμβληματικό Μισέλ Πικολί.

Η Σεβερίν (Κατρίν Ντενέβ - Catherine Deneuve), είναι η όμορφη, αλλά ψυχρή ερωτικά, σύζυγος του γιατρού Πιερ (Ζαν Σορέλ), η οποία σταδιακά εξελίσσεται σε πόρνη πολυτελείας στον οίκο ανοχής της Μαντάμ Αναΐ (Ζενεβιέβ Παζ), χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο «Ωραία της Ημέρας». Εκεί εκπληρώνει όλες τις σεξουαλικές φαντασιώσεις της, αλλά και αυτές των πελατών της. Όσο περισσότερο επιδίδεται σε αυτές, τόσο πιο τρυφερή γίνεται με τον άντρα της.

Η ταινία αρχίζει όπως ακριβώς τελειώνει, μ' ένα όνειρο. Μήπως και το μεσοδιάστημα αποτελεί ένα όνειρο, μια σεξουαλική φαντασίωση της Σεβερίν; Μήπως όλα όσα βιώνει εκτυλίσσονται στη φαντασία της και δε λαμβάνουν ποτέ χώρα; Ποιος μπορεί να πει με σιγουριά ότι ο αρχικά «ανίκανος» σύζυγος δεν είναι κατασκεύασμα της φαντασίας της;

Η ταινία «Η Ωραία Της Ημέρας» (Belle De Jour) αποτελεί μία κλασσική δημιουργία, ενός εκ των κορυφαίων σκηνοθετών όλων των εποχών. Ο πατέρας του σουρεαλιστικού κινηματογράφου Λουίς Μπουνιουέλ μας παραδίδει για μία ακόμη φορά απλόχερα ένα αριστοτεχνικό παιχνίδι ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό, από έναν μοναδικό καλλιτέχνη, χλευαστικό απέναντι στα αστικά ερωτικά πάθη και τις πρόσκαιρες απολαύσεις της σάρκας...

Η ταινία που στάθηκε η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του Λουίς Μπουνιουέλ, κέρδισε το Βραβείο Χρυσός Λέων, στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας το 1967. Πρωταγωνιστεί η Κατρίν Ντενέβ - ίσως η σημαντικότερη Γαλλίδα ηθοποιός όλων των εποχών - σ' έναν ρόλο που έμεινε για πάντα ανεξίτηλα χαραγμένος στην κινηματογραφική ιστορία και με μία ερμηνεία που της χάρισε μία υποψηφιότητα για BAFTA Καλύτερου Γυναικείου Ρόλου.

Η «Ωραία Της Ημέρας» (Belle De Jour) είναι μία σουρεαλιστική ιστορία, που παρουσιάζει μια ευυπόληπτη γυναίκα της μεσοαστικής τάξης να εργάζεται σε πορνείο. Βασισμένη σ' ένα μέτριο και συμβατικά δομημένο μυθιστόρημα του δημοσιογράφου - συγγραφέα Ζοζέφ Κεσέλ (Joseph Kessel), η ιστορία πραγματικά απογειώνεται στα χέρια του μεγάλου δημιουργού, Λουίς Μπουνιουέλ.

Φιλμικά «εθισμένος» με την μοντέρνα μεγαλοαστική τάξη και την σήψη της, ο εξαίρετος Ισπανός σκηνοθέτης αποπειράται και πραγματοποιεί μία ακόμα προσέγγιση της αγαπημένης του θεματικής. Για άλλη μια φορά δε διστάζει να ασκήσει έντονη κριτική στον καθωσπρεπισμό της αστικής τάξης αλλά και να εκφράσει μια συγκεκαλυμμένη απέχθεια προς τον κλήρο που παραμένει σταθερός στην εμμονή του με τη στέρηση και ιδιαίτερα τη σεξουαλική.

Η ερμηνεία της Ντενέβ είναι εξαιρετική. Καταφέρνει με μοναδικό τρόπο να συνδυάσει τη σεξουαλική ψυχρότητα με τη διαστροφή. Αναμφίβολα, πρόκειται για μία ταινία που εμπλουτίζεται από τους ίδιους τους υπαινιγμούς της. Οι νύξεις για την σεξουαλική κακοποίηση της πρωταγωνίστριας κατά τα παιδικά της χρόνια και την καταπιεσμένη καθολική συνείδησή της, επανέρχονται μέσω σύντομων, ασύνδετων φλας μπακ, χωρίς όμως να επιβάλλουν απαραίτητα την ερμηνευτική τους αξία. Οι σουρεαλιστικές πινελιές στο σκηνοθετικό χειρισμό, κλασσικό δείγμα γραφής του Λουίς Μπουνιουέλ, ανοίγουν την πόρτα σ' έναν κόσμο που θα φαινόταν παράλογος και αδικαιολόγητος, εάν οι επιθυμίες και οι ανάγκες των πρωταγωνιστών δεν τον καθιστούσαν τόσο μαγικά αποτυπωμένο. Σε μία από τις πιο ολοκληρωμένες μελέτες της Έβδομης Τέχνης, σχετικά με το σεξ, τον θάνατο, τον φετιχισμό, αλλά και τη φαντασία, ο Μπουνιουέλ καταφέρνει μοναδικά να εξερευνά την αβέβαιη γραμμή ανάμεσα στη φαντασία και τη πραγματικότητα. Καλώντας τους θεατές του σ' έναν μοναδικό, πολυεδρικό κόσμο, όπου τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και χωρίς να ξεκαθαρίζει αν αυτά που βλέπουμε είναι φαντασιώσεις της ηρωίδας ή αν γίνονται στην πραγματικότητα, ο σκηνοθέτης παίζει με τα στερεότυπα μας και ακροβατεί στο όριο του πραγματικού, του ονείρου, της οπτασίας και της μνήμης...

«Τον έχουν αποκαλέσει τα πάντα: προδότη, αναρχικό, διεστραμμένο, συκοφάντη, εικονοκλάστη. Αλλά τρελό δεν τον αποκαλούν. Και πράγματι, την τρέλα απεικονίζει στις ταινίες του αλλά όχι τη δική του... δείχνει την τρέλα του πολιτισμού, το μεγαλύτερο κατόρθωμα του ανθρώπου μετά από δέκα χιλιάδες χρόνια εξευγενισμού» - Χένρυ Μίλλερ

Ο Λουίς Μπουνιουέλ, γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου του 1900, στην Ισπανία. Πατέρας του σουρεαλιστικού κινηματογράφου κι ένας εκ των κορυφαίων σκηνοθετών όλων των εποχών, ο Μπουνιουέλ δε δίστασε μέσα από τα έργα του - που αποτελούν μοναδικές στιγμές στην Ιστορία της 7ης Τέχνης - να ασκήσει δριμεία κριτική στην καθεστηκυία τάξη και στους αντιπροσώπους της. Στο στόχαστρο του καλλιτέχνη βρέθηκαν συχνά πυκνά, το Κράτος, η Εκκλησία αλλά και οι Αστοί (Μπουρζουαζία) της εποχής. 

Στις δεκαετίες '60 και '70, ο Μπουνιουέλ διανύει την ωριμότερη φάση του, τη λεγόμενη «Γαλλική περίοδο». Τότε είναι που θα σκηνοθετήσει και μερικά από τα μεγάλα κινηματογραφικά του αριστουργήματα. Ανάμεσά τους, τα φιλμ: "Le journal d'une femme de chambre" (1964), "Belle de Jour" (1967), "Le Charme discret de la bourgeoisie" (1972) και την τελευταία του ταινία, "Cet obscur objet du désir" (1977). Αυτές θα είναι και οι διασημότερες ταινίες της καριέρας του και όχι άδικα. 

Στα τέλη του ΄70, ο Μπουνιουέλ αποσύρθηκε από τη σκηνοθεσία μέχρι και το τέλος της ζωής του και μαζί με τον Carrière, έγραψε την αυτοβιογραφία του, "Mon Dernier Soupir" (My Last Sigh) - 1982). Έναν χρόνο μετά, στις 29 Ιουλίου του 1983, ο μεγάλος αιρετικός του κινηματογράφου έφυγε, αφήνοντας πίσω του μία μοναδική πολιτιστική κληρονομιά.

Στην ταινία «Η Ωραία Της Ημέρας» (Belle De Jour) του 1967, ο Λουίς Μπουνιουέλ, έχει την ευκαιρία να σκηνοθετήσει δύο από τους σημαντικότερους Γάλλους ηθοποιούς, όλων των εποχών. Την γλυκιά Κατρίν Ντενέβ (ο Μπουνιουέλ συνεργάστηκε έπειτα από τρία χρόνια και πάλι με την Ντενέβ στην ταινία "Τριστάνα") και τον εμβληματικό Μισέλ Πικολί, σ' έναν ρόλο-κλειδί. Το αποτέλεσμα είναι ένα αυθεντικό κινηματογραφικό διαμάντι, ανεξίτηλο στον χρόνο. Το φιλμ κυκλοφορεί σε επανέκδοση στις κινηματογραφικές αίθουσες, από την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου και σε διανομή της New Star.

πηγή: TV χωρίς σύνορα