Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2014

Σελιδοδείκτης [20.10.2014]

Ο σελιδοδείκτης -μια νέα στήλη- κάνει τα πρώτα της βήματα. Κάθε Δευτέρα θα συναντάει βιβλία και θα μεταφέρει μια πρόταση ανάγνωσης. Βιβλία που διαβάσαμε ή και εκείνα που μας περιμένουν υπομονετικά. Έτσι, για να αποφύγουμε τον υποκειμενισμό της δικής μας ανάγνωσης, καταξιωμένες πένες  οδηγούν την παρουσίαση.


Σελιδοδείκτης 18ος Αντρέ Γκορζ Γράμμα στη Ντ. Ιστορία ενός έρωτα, εκδόσεις ποταμός, Αθήνα 2008

γράφει η Όλγα Σελλά


Ο ένας μέσα από τον άλλον

Αιφνιδίασε όλον τον κόσμο το περασμένο φθινόπωρο ο Αντρέ Γκορζ, ο Γάλλος φιλόσοφος που ο Σαρτρ είχε χαρακτηρίσει «το πιο κοφτερό μυαλό της Ευρώπης». Ο Αντρέ Γκορζ και η σύντροφός του, επί 58 χρόνια, Ντορίν, έφυγαν μαζί από τη ζωή, συνειδητά και επιλεγμένα. Λίγο πριν ο Ζεράρ Χιρς (όπως ήταν το πραγματικό του όνομα) είχε γράψει στην Ντορίν ένα μακροσκελέστατο γράμμα, θέλοντας να ζητήσει συγγνώμη για όσες παραλείψεις θεώρησε ότι έκανε εις βάρος της στη διάρκεια της κοινής τους ζωής, να εκφράσει (μ' έναν τρόπο σπαραχτικό) την αγάπη του και να προετοιμάσει την κοινή τους «έξοδο» από τη ζωή. Ενα γράμμα που είναι, ταυτόχρονα, και μια συνοπτική, αλλά περιεκτική, αυτοβιογραφία, η οποία περιέχει το σύμπαν στο οποίο κινήθηκαν οι δύο αυτοί άνθρωποι, τον κόσμο τους, τους φίλους τους, ό,τι τους προβλημάτισε και τους ενέπνευσε.

«Αγαπούσα τη θαμμένη σου τρωτότητα, θαύμαζα την τρωτή σου δύναμη. Ημασταν και οι δύο παιδιά της προσωρινότητας και της σύγκρουσης. Ημασταν φτιαγμένοι για να αλληλοπροστατευόμαστε και από τη μία και από την άλλη. Είχαμε ανάγκη να δημιουργήσουμε μαζί, ο ένας μέσα από τον άλλο, τη θέση στον κόσμο που δεν μας είχε δοθεί από την αρχή». «Η ακρίβεια των αναμνήσεων, που έχω φυλαγμένες, μου δείχνει πόσο πολύ σε αγαπούσα, πόσο πολύ αγαπιόμασταν».

Ο Αντρέ και η Ντορίν παντρεύτηκαν σύντομα, παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειας του Αντρέ. «Θεωρητικά ήμουν σε θέση να αποδείξω -επικαλούμενος την Ηρώ και τον Λέανδρο, τον Τριστάνο και την Ιζόλδη, τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα- ότι ο έρωτας είναι η αμοιβαία έλξη δύο ατόμων που βασίζεται σε ό,τι πιο άρρητο, πιο ιδιωτικό, πιο αποκλίνον από τους ρόλους και την εικόνα που τους επιβάλλει η κοινωνία, από τις πολιτισμικές τους καταβολές. Μπορούσαμε να θέσουμε σχεδόν τα πάντα από κοινού γιατί στο ξεκίνημα δεν είχαμε σχεδόν τίποτα».

Τι κάνει τόσο γοητευτικό αυτό το μικρό βιβλίο, που στην ουσία είναι μια δημοσιοποιημένη προσωπική εκμυστήρευση; Γιατί ελάχιστες μέρες μετά την κυκλοφορία του κοντεύει να τελειώσει η πρώτη έκδοση; Τι συναντούν οι αναγνώστες του 2008 στη σχέση δύο ανθρώπων που θυμίζει, πολύ συχνά, τα ρομαντικά μυθιστορήματα;

Νομίζω ότι συγκλονίζει μόνο και μόνο ο τρόπος του ειλικρινούς ξεγυμνώματος των συναισθημάτων, της απόλυτης αφοσίωσης, της αυτοκριτικής που προκαλεί σεβασμό. «Ναι, δύο άνθρωποι μπορούν να ζήσουν για πάντα μαζί. Αλλά αυτό προϋποθέτει ταύτιση, αυταπάρνηση, απομάκρυνση από τον υπόλοιπο κόσμο», σημειώνει στο επίμετρο της μικρής αυτής έκδοσης ο Μιχάλης Μητσός.

Ο Αντρέ Γκορζ αφοσιώθηκε στη σχέση του, αλλά δεν απαρνήθηκε τον κόσμο γύρω του. Τον παρακολουθούσε προσεκτικά, επιχειρούσε να τον ερμηνεύσει, να τον κρίνει, να τον συμβουλεύσει. Με την ίδια ερωτική αφοσίωση που έδειξε και στην Ντορίν. Και από το 1972 είχε οργανώσει στο περιοδικό που ίδρυσε, τον «Νουβέλ Ομπζερβατέρ», συζήτηση με θέμα την οικολογία. Και ήταν σαφής: «Η οικολογία είναι ένας κλάδος κατ' εξοχήν αντικαπιταλιστικός και ανατρεπτικός».


πηγή Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου