Θεσσαλονίκη: Μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στον Μανόλη Αναγνωστάκη

Η γιγαντοαφίσα στην πρόσοψη του δημαρχείου Θεσσαλονίκης και οι αφίσες στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ - που θα τοποθετηθούν από το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας - «γιορτάζουν» το Έτος Μανόλη Αναγνωστάκη και προαναγγέλλουν τη μεγάλη έκθεση με τίτλο «Μιλώ... Τεκμήρια και μαρτυρίες. 90 χρόνια από τη γέννησή του - 10 χρόνια απ’ το θάνατό του».

Για την έκθεση, η επιμελήτρια - η κοινωνική ανθρωπολόγος, αν. Καθηγήτρια του ΑΠΘ Ελεωνόρα Σκουτέρη - Διδασκάλου - επέλεξε, σε συνεργασία με τους επιστημονικούς συμβούλους, μια «εν σειρά εκθεσιακή αφήγηση», η οποία, ενώ παρακολουθεί πιστά το χρονικό του βίου και του έργου του ποιητή, τέμνεται συνεχώς από έναν πολλαπλά ετεροχρονισμένο σχολιασμό.

Στόχος της έκθεσης είναι - σύμφωνα με τους διοργανωτές - να προβάλει στο ευρύ κοινό μια σειρά από περισσότερο ή λιγότερο γνωστά ντοκουμέντα με έναν διαφορετικό τρόπο. Χωρίζεται σε «έξι+μία» ενότητες, στις οποίες αναδεικνύεται η δυναμική των αντικειμένων αλλά κυρίως του λόγου σε πολλαπλές αφηγήσεις. Στις «έξι» ενότητες είναι ο ίδιος ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ποιητής, ιατρός, πολίτης, άνθρωπος, που μιλάει (την παρουσία του επισημειώνουν σκιτσογραφικές αναπαραστάσεις του).

Για τους υπότιτλους των εκθεσιακών ενοτήτων, οι διοργανωτές επέλεξαν στίχους του Μανόλη Αναγνωστάκη. Έτσι, το ... «Όλοι κάποτε νέοι» (από το Υ.Γ.) τιτλοφορεί την πρώτη ενότητα, που περιλαμβάνει τεκμήρια, φωτογραφίες - ακόμα και την ταυτότητα του ποιητή ως μέλος της Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας του Ιωάννη Μεταξά και την «ομολογία» του, πολλά χρόνια αργότερα, στις 3 Αυγούστου 1968, σε σχετικό άρθρο στην εφημερίδα Αυγή, με τίτλο «Ο Ιωάννης Μεταξάς κι εγώ».

Η δεύτερη ενότητα τιτλοφορείται «ΞΕΚΙΝΗΜΑ σε δύσκολες ΕΠΟΧΕΣ». Η ενότητα περιλαμβάνει τεκμήρια - ακόμα και στιχουργήματα που επιχειρούσε ο Αναγνωστάκης στη διάρκεια του μαθήματος της ανατομίας στο ΑΠΘ, την περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου, αλλά και το πρωτότυπο της καταδικαστικής απόφασης του δικαστηρίου για την καταδίκη του σε θάνατο.

Η τρίτη ενότητα, με τίτλο «Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ και η ΚΡΙΤΙΚΗ», περιλαμβάνει τεύχη των ομότιτλων περιοδικών που εξέδιδε ο Αναγνωστάκης, καθώς και ανέκδοτα σημειώματα και φωτογραφίες από την περίοδο μετά την αποφυλάκισή του και ως τον ερχομό της Χούντας.

Ακολουθεί η ενότητα «Ο Στόχος» ή «Το θέμα είναι τώρα τι λες» από την περίοδο της χούντας, ενώ στην πέμπτη ενότητα, με τίτλο «Η ζωή και το έργο του Μανούσου Φάση», παρουσιάζονται αποσπάσματα άρθρων του με το ψευδώνυμο... «Θείος Λένον» στην εφημερίδα της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος «Ο Θούριος», αλλά και ποιήματα του... alter ego του ποιητή, Μανούσου Φάση.

Στην έκτη ενότητα, ο Μανόλης Αναγνωστάκης «μιλά» με το τελευταίο πολυδιαβασμένο έργο του, το Υστερόγραφο «Υ.Γ.» (1983), ενώ στην τελευταία «+1» ενότητα, οι «άλλοι» μιλούν για τον Μ. Αναγνωστάκη (σύγχρονοι, αλλά και διάδοχοι, ομότεχνοί του ποιητές, κριτικοί, φιλόλογοι, που διαλέγονται με το έργο του, σύντεχνοι δημιουργοί που καταγράφουν, μεταγράφουν, μεταπλάθουν τα δικά του δημιουργήματα σε άλλες «γλώσσες» που ακολουθούν τον τρόπο της αφήγησης.

Τα τεκμήρια (σημειώματα, χειρόγραφα, φωτογραφίες, αποκόμματα δημοσιεύσεων κ.ά.) συγκεντρώθηκαν από τα προσωπικά αρχεία του γιου του ποιητή Ανέστη Αναγνωστάκη, των φίλων του Μίλτου Πολυβίου και Γιάννη Ζεβελάκη και πολλών ιδιωτών που τα παραχώρησαν για την έκθεση, η οποία θα είναι ανοιχτή ως τις 15 Δεκεμβρίου. Τον γενικό συντονισμό της έκθεσης και των εκδηλώσεων είχε η Ελένη Χοντολίδου, αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΑΠΘ, πρόεδρος της Α΄ Κοινότητος Δήμου Θεσσαλονίκης.

Τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης, την Πέμπτη 15 Οκτωβρίου,  στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, την κεντρική ομιλία με τίτλο «Μανόλης Αναγνωστάκης, ο ποιητής της συνέχειας» θα εκφωνήσει ο προσωπικός φίλος του ποιητή, Γιώργος Ζεβελάκης. Το βράδυ των εγκαινίων θα ξεναγήσουν τους καλεσμένους η Ελεωνόρα Σκουτέρη - Διδασκάλου και ο Μιλτιάδης Πολυβίου.