Νόμπελ Λογοτεχνίας 2015

Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, συγγραφέας και δημοσιογράφος από την Λευκορωσία, είναι η νικήτρια του Νόμπελ Λογοτεχνίας 2015, όπως ανακοίνωσε η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών.

Στην ανακοίνωση της Ακαδημίας αναφέρεται ότι το Νόμπελ τής απονέμεται «για τα πολυφωνικά της γραπτά, ένα μνημείο στον πόνο και το κουράγιο στην εποχή μας».

Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς γεννήθηκε το 1948 στο Ivano-Frankovsk της Ουκρανίας και μεγάλωσε στη Λευκορωσία. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος, ενώ έγραψε διηγήματα, θεατρικά έργα, σενάρια για ντοκιμαντέρ. Το κύριο έργο της, όμως, είναι τα βιβλία μαρτυριών που συγγράφει, προσδίδοντας νέα διάσταση στο γραμματολογικό είδος της λεγόμενης τεκμηριωτικής πεζογραφίας.

Το πρώτο βιβλίο της υπό τον τίτλο Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας (1985) περιείχε μαρτυρίες από τις γυναίκες που πολέμησαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ στους Τελευταίους μάρτυρες της ιδίας χρονιάς ενήλικοι της εξιστόρησαν πώς τον έζησαν ως παιδιά.

Στο βιβλίο Γοητευμένοι από τον θάνατο (1993) ασχολήθηκε με τις αυτοκτονίες που προκάλεσε η πτώση του κομμουνισμού. Το πιο πρόσφατο πόνημά της τιτλοφορείται «Μεταχειρισμένος χρόνος: Ο θάνατος του Κόκκινου Ανθρώπου και είναι ο πέμπτος από τους συνολικά επτά τόμους του δικού της επικού χρονικού Η Αυτοβιογραφία μιας Ουτοπίας ή Η Ιστορία του Κόκκινου Ανθρώπου. Σε αυτόν σκύβει πάνω στα τελευταία 20 χρόνια της μετασοβιετικής Ρωσίας συσσωματώνοντας μονολόγους απλών ανθρώπων που συνάντησε στις δικές της περιπλανήσεις στα πατρογονικά χώματα κατά την τελευταία δεκαετία.

Το βιβλίο "Οι μολυβένιοι Στρατιώτες", διαβάζουμε στη βάση biblionet,  "είναι ένα αποκαλυπτικό χρονικό του δεκαετούς πολέμου της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν, μέσα από τις φωνές των αφανών μαρτύρων του. Μιλούν: Στρατιώτες και αξιωματικοί που πολέμησαν εκεί και επέστρεψαν, ανάπηροι οι περισσότεροι, σε μια πατρίδα που τους υποσχέθηκε υποδοχή ηρώων και τους επιφύλαξε κατόπιν αντιμετώπιση αποσυνάγωγων και αποδιοπομπαίων. Μητέρες που έστειλαν τους γιους τους σ' αυτόν τον πόλεμο και παρέλαβαν ένα σφραγισμένο μεταλλικό φέρετρο, δίχως ποτέ να είναι σίγουρες αν περιείχε το πτώμα του παιδιού τους ή σακιά γεμάτα άμμο. Χήρες στρατιωτών που διερωτώνται, αν τελικά οι άντρες τους ήταν ήρωες ή εγκληματίες. Γυναίκες που στάλθηκαν στο Αφγανιστάν ως πολιτικοί υπάλληλοι του στρατού της ΕΣΣΔ και αντιμετωπίστηκαν σχεδόν ως πόρνες".

H Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, η οποία αντιστέκεται στο καθεστώς Πούτιν, περιγράφει στα βιβλία της τα συλλογικά-εθνικά τραύματα της Ρωσίας από την διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου, τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, την καταστροφή του Τσερνόμπιλ κ.α. Μια συγγραφέας που κυνηγά και καταγράφει την μαρτυρία, ενώ σε μια πληθώρα κειμένων αναπτύσσει τις ριζοσπαστικές της θέσεις για τις μετακινήσεις των προσφυγικών πληθυσμών.

Τα βιβλία της κυκλοφορούν μεταφρασμένα σε δεκάδες χώρες, όχι όμως και στην πατρίδα της, όπου η ίδια είναι στιγματισμένη ως αντικαθεστωτική. Από τον Οκτώβριο του 2000 ζει κάποιες περιόδους στην Ποντεντέρα, πόλη-άσυλο λογοτεχνών στην Τοσκάνη. 

Στα ελληνικά κυκλοφορούν: 

Τσέρνομπιλ μετάφραση Ορέστης Γεωργιάδης εκδόσεις Περίπλους, 2001 

Οι μολυβένιοι στρατιώτες  μετάφραση Γιάννης Κοτσιφός, εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2002

επιμέλεια Αντώνης Ν. Χελιδώνης

H Σβετλάνα Αλεξίεβιτς η οποία αντιστέκεται στο καθεστώς Πούτιν, περιγράφει στα βιβλία της τα συλλογικά-εθνικά τραύματα της Ρωσίας από την διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου, τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, την καταστροφή του Τσερνόμπιλ κ.α. Μια συγγραφέας που κυνηγά και καταγράφει την μαρτυρία, ενώ σε μια πληθώρα κειμένων αναπτύσσει τις ριζοσπαστικές της θέσεις για τις μετακινήσεις των προσφυγικών πληθυσμών. - See more at: http://left.gr/news/nompel-logotehnias-2015#sthash.1aSigCma.dpuf

H Σβετλάνα Αλεξίεβιτς η οποία αντιστέκεται στο καθεστώς Πούτιν, περιγράφει στα βιβλία της τα συλλογικά-εθνικά τραύματα της Ρωσίας από την διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου, τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, την καταστροφή του Τσερνόμπιλ κ.α. Μια συγγραφέας που κυνηγά και καταγράφει την μαρτυρία, ενώ σε μια πληθώρα κειμένων αναπτύσσει τις ριζοσπαστικές της θέσεις για τις μετακινήσεις των προσφυγικών πληθυσμών. - See more at: http://left.gr/news/nompel-logotehnias-2015#sthash.1aSigCma.dpuf