" ...μετουσιώνοντας το βάρος της απουσίας σε ευθύνη... "

Ήταν δάσκαλος μέχρι το τέλος ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης. Πανεπιστημιακός και διανοούμενος, κυρίως ενεργός πολίτης. Συμπληρώθηκαν  χθες πέντε χρόνια από τον θάνατό του. Ο καρκίνος είναι ανίκητος ακόμα...  Έχασε αυτή τη μάχη στα 64 χρόνια  του.

Γεννήθηκε το 1944 στην Καλαμάτα και σπούδασε χημικός στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Ηταν καθηγητής Βιομηχανικής Οικονομίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στο οποίο διετέλεσε και αντιπρύτανης, ενώ τα τελευταία 20 χρόνια ήταν διευθυντής του Εργαστηρίου Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ. Ανέπτυξε πλούσιο ερευνητικό, μελετητικό και συγγραφικό έργο και συνεργάστηκε με πολλά έντυπα. Πλην της καθαρά επιστημονικής του συνεισφοράς, συμμετείχε ενεργά στο δημόσιο διάλογο. Στο πλαίσιο αυτό συνεργάσθηκε με πολλές εφημερίδες ("Αυγή", "Ελευθεροτυπία", "Καθημερινή", κ.α.), καθώς και με περιοδικά ("Πολίτης", "Σύγχρονα Θέματα", "Οικονομικός Ταχυδρόμος", κ.α.).

Ηταν από τους πανεπιστημιακούς που ποτέ δεν εφησύχασαν. Ιδιαίτερη ήταν η συμβολή του στον διάλογο που έχει ανοίξει για την εξέλιξη και την προοπτική του ελληνικού πανεπιστημίου -συνιδρυτής της Πρωτοβουλίας Πανεπιστημιακών για την Αναβάθμιση του Δημοσίου Πανεπιστημίου και του Παρατηρητηρίου Έρευνας και Διαλόγου του ελληνικού Πανεπιστημίου,  το 2006 προετοίμασε και διατύπωσε μια εναλλακτική πρόταση για την οργάνωση και τη λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης και της έρευνας στην Ελλάδα, που συζητήθηκε ευρύτατα και συνέβαλε στο δημόσιο διάλογο. 

Από μαθητής ασχολήθηκε με το αριστερό κίνημα και υπήρξε μέλος της Νεολαίας της ΕΔΑ. Το 1964 εξελέγη μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΦΕΕ. Το 1969, αν και έλαβε υποτροφία από τη Γαλλική Κυβέρνηση με συστατική επιστολή του διακεκριμένου διεθνώς καθηγητή Ζέρβα, το δικτατορικό καθεστώς αρνήθηκε να του δώσει διαβατήριο. Μετά τη μεταπολίτευση δραστηριοποιήθηκε στον χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς και διετέλεσε μέλος της Κ.Ε. της ΕΑΡ και του ΣΥΝ.

Ηταν ιδρυτικό μέλος του Ομίλου Προβληματισμού «Η Αριστερά Σήμερα» (ΑΡ.ΣΗ.).

Το 1982 εκδόθηκε από το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας η πρωτότυπη εργασία του: "Οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι (1882-1910): γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις", επανέκδοση: 1990. Το 1995 μαζί με τους Γιάννη Σκουλά, Τίτο Πατρίκιο και Χριστόφορο Σακελλαρόπουλο, εξέδωσε στις εκδόσεις "Θεμέλιο" το βιβλίο "Τραίνα και ορίζοντες: φωτογραφικές συλλογές".

Στην μνήμη του, τα δικά μας λόγια είναι φτωχά. Αναδημοσιεύουμε εδώ μια συνέντευξή του [εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 23.10.2006] με τίτλο Το κλειστό πανεπιστήμιο είναι ένα νεκρό πανεπιστήμιο. 

Ο όμιλος προβληματισμού και παρέμβασης "Αριστερά Σήμερα ", το 2009 έγραφε:

"[...]Εμείς στην ΑΡΣΗ, μετουσιώνοντας το βάρος της απουσίας σε ευθύνη, είμαστε αποφασισμένοι με τις μικρές μας δυνάμεις να συμβάλουμε στην κατίσχυση των ιδεών για τις οποίες αγωνίστηκε ως επιστήμονας και ως πολίτης:

•Ένα πανεπιστήμιο που θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων της απασχόλησης και της παραγωγής ανοίγοντας το δρόμο στη νέα κοινωνία της γνώσης.

•Ένα πανεπιστήμιο σύγχρονο, ανοιχτό στις προκλήσεις του παρόντος με ισχυρή παρουσία στον ευρωπαϊκό και διεθνή εκπαιδευτικό και ερευνητικό χώρο.

• Μία Αριστερά του ορθού λόγου, δημοκρατική, οικολογική, ευρωπαϊκή και κοσμοπολίτικη που θα είναι σε θέση να αντιπαρατίθεται με αποτελεσματικότητα στους ποικίλους φονταμενταλισμούς και να πείθει με τη δύναμη των ιδεών της και την υπεροχή των λύσεων που προτείνει". 

Σήμερα, τέσσερα χρόνια αργότερα, αυτή η ευθύνη βαραίνει όλους μας. Απέναντι στην εξαθλίωση του ελληνικού πανεπιστημίου και την επιστροφή της ανανεωτικής αριστεράς στις βεβαιότητες του παρελθόντος.