Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015

Τα δεύτερα, δικά μου! [25.01.2015]


[...]Κούρασαν το κορμί τους στο παιγνίδι των κορμιών. Είναι ο κόσμος δυό άνθρωποι, ένα πιάτο φαγητό, ένα κρεβάτι, ένα αγκάθι, μια αγκαλιά. Ένα μπουκάλι αλκοόλ. Δυό χελιδόνια έτοιμα για το ταξίδι της επιστροφής. 
Τα δεύτερα, δικά μου. Με τον τρόπο δύο εραστών.
 
ΥΓ. Διαβάζουμε πάντα την Μαργαρίτα
  
 
Α.ΣΤΕΓΟΣ [25.01.2015]



1. " [...]Σκέφτεται πάντοτε αριστερά και ψηφίζει κατά κρίση". Σήμερα, θα ψηφίσω Ποτάμι. Κάθε άλλη προσπάθεια συμπόρευσης των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων απέτυχε. Γνωστά είναι και αλήθεια. Φατρίες, μικροηγεμονισμοί και υπεροψίες ναρκοθέτησαν όλες τις προσπάθειες -χρόνια τώρα- στο χώρο της κεντροαριστεράς. Η διάσπαση του ΠΑΣΟΚ πιστοποιεί την κατακερματισμένη εικόνα. Είναι μια πραγματικότητα. Όπως ακριβώς και οι καθαρές συνεργασίες που επέτυχε το θολό Ποτάμι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Πολλά θα κριθούν την επόμενη ημέρα -η πολιτικοποίηση ενός ασπόνδυλου οργανισμού θα απασχολήσει έντονα όσους από εμάς ξοδέψαμε τα πρώτα μας νιάτα στα...κόμματα. 

Η συνεργασία της κίνησης των ΜΕΤΑρρυθμιστών με το Ποτάμι ήταν καθοριστική. Η αποχώρηση από το φθίνον σώμα της ΔΗΜΑΡ απελευθέρωσε πρόσωπα και δυναμική. Η παρουσία, η βιωμένη ιστορία και  το ήθος του Σπύρου Λυκούδη αποτελούν εγγυήσεις. 

Η συμμετοχή του φίλου Σπύρου Δανέλλη στο ψηφοδέλτιο του Ηρακλείου δίνει διέξοδο και στο επίπεδο της εκπροσώπησης. 

Καλό βόλι, συνταξιδιώτες. Και από Δευτέρα έχομε καιρό...


2. Το 2015 δεν είναι... 1981 "...Εκείνο το βράδυ του θριάμβου του ΠΑΣΟΚ εμείς, το ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ, είχαμε χάσει τη μοναδική μας έδρα στη Βουλή. Είχα την εντύπωση πως δεν ήμουνα ο χειρότερος από τους βουλευτές. Και η πίκρα είχε και κομματικό και προσωπικό χαρακτήρα. Στο εκλογικό μας κέντρο, στη Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου, επικρατούσε άφατη θλίψη- τελείως δικαιολογημένα. Κανείς μας δεν περίμενε τέτοιο αποτέλεσμα. Έξω όμως χαλούσε ο κόσμος. Πήρα κι εγώ την κόκκινη σημαία μας και μαζί με καμιά πενηνταριά Ρηγάδες και Ρήγισσες ανταμώσαμε κάνοντας τον γύρο της Ομόνοιας με τον κόσμο που πανηγύριζε. Δεν μετείχαμε στον θρίαμβο ενός άλλου κόμματος. Δεν είμαστε όμως ξένοι από τη χαρά του λαού για την πτώση της Δεξιάς. Εκείνη η συμβολική πράξη, την ώρα της δικής μας αποτυχίας, έδειχνε πως ήμασταν παρόντες - και πως θα εξακολουθούσαμε να είμαστε παρόντες." Ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Λεωνίδα Κύρκου "Ανατρεπτικά" εκδόσεις ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ, Αθήνα 1995. 

Ο Λεωνίδας δεν ζει, οι Ρηγάδες έχουμε μεγαλώσει, η σημαία μας δεν είναι πια κόκκινη... Ας το γράψω ακόμα μια φορά: Το 2015 δεν είναι... 1981. Σε κάθε άλλη περίπτωση, θα αναγκαστούμε να γράψουμε για καρικατούρα, σύντροφοι... 


3. Στις 27 Ιανουαρίου του 1980, πεθαίνει σε ηλικία 69 ετών ο Στρατής Τσίρκας. Οι "ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ", η "ΧΑΜΕΝΗ ΑΝΟΙΞΗ" τα διηγήματα και τα ποιήματά του συνθέτουν μαζί με τις μελέτες και τις μεταφράσεις του ένα τεράστιο έργο. Ένα έργο που υμνήθηκε, πολεμήθηκε, αγαπήθηκε και εξακολουθεί να διαβάζεται. Εξακολουθεί να προκαλεί νέες συζητήσεις. Όπως τα κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.  Το "τετράδιο εξόδου" δημοσιεύει το Υστερόγραφο του, από τα Ημερολόγια της Τριλογίας, στο οποίο απαντά με μοναδικό τρόπο στην ερώτηση "Ποιός είναι το Ανθρωπάκι;"

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
- Ποιός είναι το Ανθρωπάκι; Χρόνια τώρα, στην ερώτηση αυτή δίνω μια μόνο απάντηση... την ίδια κι όταν με ρωτούν ποιός είναι τάχα ο Μάνος Στεφανίδης: Είναι μια σύνθεση.

Για το Ανθρωπάκι, συναρμολόγησα εντυπώσεις μου από τα καμώματα κάποιων ανάμεσα στους πρωταγωνιστες του δράματος της Μέσης Ανατολής, τις έδεσα με δανεικές λεπτομέρειες, από τον ένα το γέλιο του ή ένα νευρικό τικ, από τον άλλο την περπατησιά ή το βερμπαλισμό του, τις συμπύκνωσα κι έφτιαξα ένα τύπο, που συμβολίζει μια νοοτροπία, ένα ήθος ζωής κι ένα ύφος δουλειάς, με τα θετικά και τ`αρνητικά τους. Προσπάθησα να τον κάμω πειστικό, δηλαδή, όσο γίνεται πιο κοντά στην ιστορική αλήθεια. Φαίνεται πως, ως ένα σημείο, αυτό το πέτυχα, γιατί δεν είναι λίγοι όσοι νομίζουν πως αναγνωρίσαν στο πρόσωπο του κάποιο στέλεχος από τις δικές τους εμπειρίες. Φυσικά, πέφτουν  έξω. Ας αφήσουμε πια τους "πληροφορημένους" ή τους ανεύθυνα περίεργους, που σου λένε με κωμική ασφάλεια: "Είναι ο Ν.", επειδή ο Ν. βρισκόταν κι έπαιξε σημαντικό ρόλο στη Μέση Ανατολή, κι ας στάθηκε, τουλάχιστο για όσους ξέρουν κάπως τα πράγματα, υπόδειγμα σεμνότητας αγωνιστή και δημοκρατικής αγωγής.

Μπορεί, τέτοιες μαντευτικές ασκήσεις του αναγνώστη, να κολακεύουν τη ματαιοδοξία του συγγραφέα, όταν μάλιστα οι χαρακτηρισμοί "Ανθρωπάκι" και "κομμένες κεφαλές" έχουν περάσει στη πολιτική ορολογία και το δημοσιαγραφικό λεξιλόγιο. Άλλο όμως αυτό κι άλλο να διασύρονται - άθελα έστω- με τα ονόματά τους, απ` τις ταράτσες του ημερήσιου τύπου, άνθρωποι, που στο κάτω κάτω ανάλωσαν τη ζωή τους σε μια προσπάθεια, άσχετο αν και πότε και γιατί και πόσο αστόχησαν.

Για τη σύνθεση χρησιμοποιήθηκαν τέσσερεις πηγές: τέσσερεις αντιφασίστες αγωνιστές της Μέσης Ανατολής, που έτυχε να παρατηρήσω από κοντά  ή από μακρυά τα φυσικά και τις πράξεις τους. Οι δυό συγχωρέθηκαν πιά, στα ξένα, ο ένας στην Ανατολική κι άλλος στη Δυτική Ευρώπη. Του τρίτου έχασα τα ίχνη από πολύ νωρίς, από το 1945... ίσως και να το θέλησα, ήταν ένας απίθανος τυχοδιώχτης. Για τον τέταρτο, τελευταία φορά που άκουσα, ήταν το 1968...βρισκόταν εκτοπισμένος στα Γιούρα...ελπίζω να ζει. Ένας πέμπτος, που στοιχεία του έρριξα στο λεβέτι της  σύνθεσης, έχει κι αυτός πεθάνει, είναι όμως αλλοδαπός και μπορώ να τον κατονομάσω: Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Ντζουγκασβίλι Στάλιν. Υπάρχει και  έκτος: ο γράφων, στο βαθμό που κάθε μυθιστορηματικό πρόσωπο είναι κατά κάποιο τρόπο κομμάτι της αυτοβιογραφίας του συγγραφέα. Και θα θυμίσω εδώ, για παράδειγμα και όχι σα μέτρο σύγκρισης της ασήμαντης προσφοράς μου μ` εκείνη του γίγαντα των Γαλλικών Γραμμάτων και Δασκάλου μου, τη γνωστή κουβέντα του Γουστάβου Φλωμπέρ : "Η κυρία Μποβαρύ είμαι εγώ".

Στρατής Τσίρκας
Αθήνα, 5 Οκτωβρίου 1973
[Στρατής Τσίρκας, ΤΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΛΟΓΙΑΣ "ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ", εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ, 1973] 
 
 
4.  Σε άκουσα να μουρμουράς
 
Σε άκουσα να μουρμουράς πίσω απ` την πλάτη μου, φίλε.
Μα το προσπέρασα!
Δεν μπορώ, δεν μπορείς,
να αρνηθώ, να αρνηθείς
τα τριάντα χρόνια της κοινής μας διαδρομής. 
 
 
5. Πίνει με λαιμαργία το ποτό του. Βλέπει τη ζωή του να περνάει αργά. Εκείνη βρίσκεται παντού...
- Μ` αποφεύγεις;
- Έφυγα ήδη και το ξέρεις.
- Σε κυνηγώ ξανά, Καλή μου...
- Μα τώρα θ`αστοχήσεις. 
-Τώρα; Τώρα, θα προσέξω πολύ. Ξώφαλτσα σε πήρε το βέλος την πρώτη μας φορά. 
 
 
υγ. 
Έλα.
Μη φοβάσαι τα μικρά φτερά που φυτρώνουν στην πλάτη μου
Όνειρα είναι. Στο όνειρο ζουν. 
Έλα. 
Εδώ θα μείνουμε με κούτσουρα λέξεις
Έλα.
Κερνάω αλκοόλ, μελάνι και κρεβάτι.
 

2 σχόλια: