Πως να μιλάμε στα παιδιά για το παρελθόν

Είχαμε διαβάσει το 2004 -τέτοιες μέρες το αγόρασα από την "ΚΙΧΛΗ"- το θαυμάσιο βιβλίο του Herni Weber, "Μιλώντας στα παιδιά μου για την Αριστερά", από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ. Τότε δεν είχαμε...παιδιά -ο μικρός ήρθε τρία χρόνια μετά- ενώ οι βεβαιότητες μας για την αριστερά -έστω για την δική μας αριστερά- ήταν περίσσιες... Σήμερα -κάντε τις πράξεις- ο μικρός κλείνει τα έξι, τον Σεπτέμβριο πηγαίνουμε στην α' δημοτικού... 

Υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος να μιλάμε στα παιδιά για το παρελθόν; Και αν ναι, σε ποιους θα απευθυνόταν ένα βιβλίο με άρθρα που συμπυκνώνουν έρευνες πολύ διαφορετικών κλάδων γι' αυτό το θέμα; «Σε δασκάλους, καθηγητές, εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, αρχαιολόγους, μουσειολόγους, απλούς γονείς. Πρόκειται για ένα εργαλείο που μπορεί να υπάρχει σε κάθε βιβλιοθήκη αρχαιολογικού ινστιτούτου, μουσείου, σχολείου, αλλά και σπιτιού.


Απευθύνεται σε μια μεγάλη γκάμα ανθρώπων που νοιάζονται και θέλουν να εμβαθύνουν στον τρόπο που τα παιδιά κατανοούν το δικό τους παρελθόν, πρώτα το οικογενειακό και μετά το συλλογικό όπως έρχεται στο φως μέσα από τις αρχαιολογικές έρευνες», δήλωσε[1] η Νένα Γαλανίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, μία εκ των δύο επιμελητριών του βιβλίου «Μιλώντας στα παιδιά για το παρελθόν», που εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Καλειδοσκόπιο».

Το βιβλίο, μια εμπλουτισμένη εκδοχή της αγγλικής έκδοσης με τίτλο "Telling Children about the Past: An interdisciplinary Perspective", αποτελεί το πρώτο βιβλίο της σειράς "Δημόσια Αρχαιολογία", που εγκαινιάζουν οι εκδόσεις "Καλειδοσκόπιο".

Τι είναι όμως η Δημόσια Αρχαιολογία; Ένα σχετικά νέο πεδίο έρευνας που πραγματεύεται την παρουσία της αρχαιολογίας στη δημόσια σφαίρα. Η Δημόσια Αρχαιολογία «ξεφεύγει από τα σκάμματα, τα εργαστήρια και τα εξειδικευμένα περιοδικά ή συνέδρια -εκεί δηλαδή όπου ζει και παράγεται η αρχαιολογική επιστήμη— και αγγίζει τον δημόσιο χώρο από τον οποίο και αναπαράγεται», αναφέρεται στον πρόλογο. Αφορά «αφηγήσεις» που άλλοτε αφήνουν αδιάφορο το κοινό και άλλοτε το συνεπαίρνουν, άλλοτε το φορτίζουν ιδεολογικά και άλλοτε του δίνουν ερεθίσματα στοχασμού και αναστοχασμού. 

Εδώ, νομίζω ότι βρίσκεται το ενδιαφέρον αυτού του βιβλίου. Τα παιδιά, ως ευαίσθητοί δέκτες, αποκτούν αντίληψη του χρόνου, συνθέτουν τις δικές τους αφηγήσεις και προσεγγίζουν τα γεγονότα. [δείτε και διαβάστε μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του βιβλίου από τις στήλες της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ]

Τέλος, η κ. Γαλανίδου αναδεικνύει τη συνάφεια της δημόσιας αρχαιολογίας με θέματα της καθημερινότητας και αναφέρεται στην περίπτωση του Ηρακλείου.

Οι κόρες του Weber έχουν μεγαλώσει κατά εννέα χρόνια... Τα παιδιά πάντοτε θα θέτουν ερωτήματα... Πιστεύω ότι διατηρούμε κάτι από την νεότητά μας όσο συνεχίζουμε στον ίδιο δρόμο. Να μην μας ικανοποιούν οι απαντήσεις που δίναμε εχθές... 

[1] από την καλή εφημερίδα του Ηρακλείου, ΠΑΤΡΙΣ [Σάββατο, 06.07.2013]