Το παιχνίδι με τον Μανούσο Φάσση

γράφει η Βενετία Αποστολίδου

 

Το 1980 ο Αναγνωστάκης σύστησε στο αναγνωστικό κοινό την ποιητική του περσόνα, τον Μανούσο Φάσση, μέσα από την «Παιδική Μούσα», μια συλλογή με έμμετρα, ομοιοκατάληκτα σατιρικά ποιήματα. Το 1987 εκδίδει το βιβλίο «Ο ποιητής Μανούσος Φάσσης». Η ζωή και το έργο του, μια παρωδία φιλολογικού δοκιμίου, όπου παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του φανταστικού του φίλου και ποιητή Μανούσου Φάσση, σατιρίζοντας πλευρές της πολιτικής, κοινωνικής και ερωτικής ζωής αλλά και πλευρές του λογοτεχνικού συστήματος όπως η κριτική, η φιλολογία και πρωτίστως ο ρόλος του ποιητή. Κατασκευάζονται έτσι δύο ολοκληρωμένα ποιητικά πορτρέτα. Από τη μια μεριά ενός ευφυούς, κυνικού, με σημαντικές ποιητικές αρετές Φάσση, ο οποίος, περισσότερο από ιδιοσυγκρασία και λιγότερο από ιδεολογία, δεν θέλει να ενσωματωθεί (μέσω του ελεύθερου στίχου και της πολιτικοποίησης) κατ' αρχάς στην Πρώτη Μεταπολεμική Γενιά και κατόπιν στο λογοτεχνικό σύστημα. Από την άλλη μεριά έχουμε έναν mainstream ποιητή της Πρώτης Μεταπολεμικής, ο οποίος κατακρίνει επισήμως τον Φάσση για τη στάση του, όμως τον λοξοκοιτάζει και με λίγη ζήλια για την ελευθερία του. Ο συγγραφέας του βιβλίου γίνεται κριτής της ποίησής του και τολμά να τη βάλει στον πάγκο του χασάπη και με τα δύο της σκέλη, του Αναγνωστάκη και του Φάσση, κατεδαφίζοντας τη μία με τη βοήθεια της άλλης. Και τούτο βέβαια αποτελεί την κορύφωση του κριτικού του έργου και την ουσία της πολιτισμικής παρέμβασης την οποία πάντοτε επιδίωξε.

Η κ. Βενετία Αποστολίδου είναι καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο ΑΠΘ. 

 

Σημείωση:

Μανόλης Αναγνωστάκης: Ο ποιητής και η πολιτεία του
Αφιέρωμα, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη), Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου, 7.00 μ.μ.
Μιλούν: Ευριπίδης Γαραντούδης, Νάσος Βαγενάς, Γιώργος Ζεβελάκης, Λάκης Παπαστάθης.
Συντονίζει η Χριστίνα Ντουνιά.

 

Δείτε στην εφημερίδα το ΒΗΜΑ κείμενα σχετικά με το αφιέρωμα