Μια άνυδρη Κασσάνδρα

γράφει ο Λευτέρης Κουγιουμουτζής

Ανυδρος πέρασε ο Φλεβάρης, σ’ ολάκερη σχεδόν την Κρήτη. Ζήτημα να 'ριξε δυο–τρεις μπόρες κατά τόπους, κι αυτές αμέσως τις εξάτμισε ο παράταιρος λίβας του χειμώνα, που λυσσομανούσε όλο τον μήνα και ξέραινε την πλάση. Κι ούτε προβλέπεται να βρέξει άμεσα νερό της προκοπής, σύμφωνα με το δελτίο.

Θέαμα θλιβερό οι κορυφές του Ψηλορείτη, που στέκουνε μες στο καταχείμωνο ολόγυμνες από χιόνι, με λίγα άσπρα μπαλώματα δεξιά κι αριστερά. Τέτοια εικόνα, άλλες χρονιές, δεν είχανε τα όρη ούτε αρχές Ιούνη· σε κάποιους λάκκους, μάλιστα, τόσο πολύ στοιβαζότανε το χιόνι, που άντεχε ολοχρονίς δίχως να λιώσει.

Πατέρας μας είναι ο Ψηλορείτης, χωρίς καμιάν υπερβολή. Αυτός μας δίνει το νερό, που είναι το σπέρμα της ζωής. Μαζεύει γύρω του τα σύννεφα και πνίγεται στην αγκαλιά τους απ’ τον Σεπτέμβρη ώς τον Μάη. Κι αυτά του υφαίνουνε τ’ ολόλευκό του πέπλο, που τον σκεπάζει μέχρι να σφίξουνε γερά οι ζέστες.

Κι όταν το χιόνι λιώσει και στάξει το νερό του, αργά και τρυφερά, στου αοριού το χώμα, ο Ψηλορείτης δεν το σκορπά σ’ ορμητικούς χειμάρρους, μα το ρουφάει μες στα σωθικά του. Το περισσότερο νερό εξαφανίζεται απ’ το φως και χάνεται μέσα στ’ αναρίθμητα υπόγεια ποτάμια και στα σκοτεινά σπηλιάρια του κούφιου βουνού. Για να κυλήσει χαμηλότερα, σε πρόποδες και πεδινά, να γεμίσει τις πηγές και ν’ ανανεώσει τον υδροφόρο ορίζοντα. Ενας τεράστιος αγωγός είναι ο Ψηλορείτης, που παίρνει ζωή απ’ τον ουρανό και τη χαρίζει στην πλάση ολόγυρά του.

Κι εμείς, σαν τραγικά αχάριστα παιδιά, αντί να τον διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού, τον βασανίζουμε και τον ταλαιπωρούμε. Δεν είναι μονάχα η υπερβόσκηση και τα χιλιάδες χιλιόμετρα αγροτικών οδών που τον αποψιλώσανε. Αντικαταστήσαμε και τα ζωντανά μας, καθότι οι τοπικές ράτσες προβάτων και κατσικιών δεν ήταν, λέει, αποδοτικές στο γάλα και κουβαλήσαμε ξενόφερτες, που όμως για να τραφούνε χρειάζονται πολλαπλάσιες ποσότητες.

Μολύναμε τα υπόγεια νερά του με κάθε λογής βιοτεχνικά και βιομηχανικά ακατέργαστα λύματα. Τρυπήσαμε τις φλέβες του τόσο ασύδοτα και ανεξέλεγκτα προκειμένου να ποτίσουμε τις υδρόφιλες επιδοτούμενες καλλιέργειές μας, που κινδυνεύουνε να μολυνθούνε ανίατα μ’ αρμύρα.

Σπαταλήσαμε το νερό του σε απαρχαιωμένα αστικά δίκτυα ύδρευσης με γιγάντιες απώλειες και το προσφέραμε βορά στη χαοτική τουριστική ανάπτυξη, θυσία στο εύκολο κέρδος. Και τώρα σκοπεύουμε να τον αποτελειώσουμε με εκατοντάδες βιομηχανικές ανεμογεννήτριες κι όλα τα συνεπακόλουθά τους.

«Μα έχουν σχέση, αλήθεια, όλα αυτά με τον επίμονο νοτιά και με τον άνυδρο Φλεβάρη; Εντάξει, μια δύσκολη χρονιά ίσως μας κάνει να επανεκτιμήσουμε την αξία του νερού και τη σχέση του με την οροσειρά, να αναθεωρήσουμε τις πρακτικές μας και να προβληματιστούμε πάνω στη διαχείριση των υδάτινών μας πόρων, αλλά ώς εκεί, ας μη γινόμαστε Κασσάνδρες. Δεν φταίμε δα εμείς που η Κίνα κι η Αμερική δεν περιορίζουνε τους ρύπους τους και επιτείνεται η κλιματική αλλαγή!», θα υπάρξει ο εύκολος αντίλογος. 

Σαν αναλογιστούμε, όμως, τη μεγάλη αξία του μικροκλίματος, που είναι καθοριστικό για τις ζωές μας, και πως ο κάθε τόπος αποτελεί ψηφίδα της γενικότερης εικόνας, όταν στοχαστούμε την τεράστια –έστω κι εμπειρική- σχέση της χλωρίδας με την έλξη κι απορρόφηση του βρόχινου νερού, ίσως προβληματιστούμε περισσότερο. Κι αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι η Κρήτη οδεύει προς την ερημοποίηση, ίσως να δράσουμε κιόλας.

Για να μη γίνουν τα παιδιά και τα εγγόνια μας κλιματικοί πρόσφυγες και θέαμα σε κάποιο μελλοντικό δελτίο ειδήσεων. Εκτός, βεβαίως, αν πιστεύουμε πως και να τελειώσει το νερό δεν είναι πρόβλημα, γιατί πουλούνε άφθονο στο σούπερ μάρκετ.

Πηγή: εφημερίδα των συντακτών