Ο Δήμος Σκουλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική (1956-1957) κοντά
στον Πάνο Σαραφιανό και αργότερα, στην Α.Σ.Κ.Τ. (1960-1965), κοντά στους Γιάννη
Μόραλη και Γιώργο Μαυροϊδη. Τις σπουδές του συμπλήρωσε (1963-1965) στη
σκηνογραφία με το Βασίλη Βασιλειάδη. Το 1968-1969 ταξείδεψε στη Βόρειο και
Νότιο Αμερική και την Ευρώπη (Παρίσι, Λονδίνο, Δυτικό Βερολίνο), όπου είχε την
ευκαιρία να μελετήσει τα κλασσικά έργα των μεγάλων δασκάλων της Ευρωπαϊκής
Τέχνης και να έλθει σε άμεση επαφή με τα σύγχρονα εικαστικά ρεύματα και
ιδιαίτερα με εκείνα της pop-art και του κριτικού ρεαλισμού. Την πρώτη του
ατομική έκθεση έκανε το 1981 στην Αθήνα, ενώ ήδη από το 1961 είχε μετάσχει σε
σειρά ομαδικών εκθέσεων. Το έργο του, όπου δεσπόζει το ανθρώπινο πρόσωπο,
διακρίνει ο υπέρμετρος ρεαλισμός.
Ο Δήμος Σκουλάκης μέσα από τα δικά του λόγια. Αποσπάσματα
από συνέντευξή του στον Γιώργο Δουατζή. Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Κ της Καθημερινής - τ.170
Όταν ανακοίνωσα στον πατέρα μου την πρόθεση να πάω
στην Καλών Τεχνών και να γίνω ζωγράφος, μου λέει: «Δηλαδή θα γίνεις
ομοφυλόφιλος», επηρεασμένος από τον Τσαρούχη τον οποίο γνώριζε. Του είπα: Μα
ο Παπαλουκάς δεν ήταν ομοφυλόφιλος. Και μου απαντά, «ναι αλλά θα
πεινάσεις, σαν κι αυτόν. Ξέχασέ το, θα δώσεις στη Σχολή Ευελπίδων».
Ενοχλήθηκε τόσο, που άρχισε να σπάει τα τελάρα που είχα στο δωμάτιο μου, να
πετάει τα χρώματα στο πάτωμα, να τα πατάει. Κοίταγα τα πατημένα σωληνάρια. Σαν
πτώματα ήτανε. Με πιάσανε τα κλάματα. Σκεφτόμουν έντονα την αυτοκτονία. Έλεγα
πως αν δεν γίνω ζωγράφος, δεν έχει νόημα να ζω.
Η συμπαράσταση ήρθε από τη μάνα και κυρίως από τη θεία μου την Παπαστεφάνου.
Κανόνισαν κι έφυγα για το Παρίσι. Εκεί έπαιρνα τότε τα χρήματα που μου έστελναν
από τον φίλο της θείας μου, τον Κριστιάν Ντιορ. Μάλιστα με ρώτησε αν θέλω να
γίνω σχεδιαστής μόδας, να πάω με τα άλλα παιδιά, να με διδάξει. Ανάμεσα στα
«παιδιά» ήταν και ο Πιερ Καρντέν.
...ήθελα ένα κοτλέ κοστούμι σαν του Μοντιλιάνι, είχα λίγα χρήματα, πήγα στον
Πιερ Καρντέν, μου το έφτιαξε και δεν δεχόταν να πληρωθεί. Ήμουν ο πιο κομψός
αδέκαρος στο Παρίσι... Γύριζα σε μουσεία, σκόρπαγα το χρόνο μου. Έπινα,
φλέρταρα και καμιά φορά ζωγράφιζα. Συνόδευα τη μοναξιά μου με ποτό. Από τότε
άρχισε η συνήθεια να πίνω.
 |
| "Ο Τζόγος και ο Μύθος των Μορφών Νο 2", 1998 |
Η πρώτη [μου εξάρτηση] ήταν με το μύθο των ανθρώπων. Όπως με τον Μοντιλιάνι που
τον θεωρούσα μοναδικό ζωγράφο. Τελικά κατάλαβα ότι είναι καλός ζωγράφος, όχι ο
μέγιστος. Τώρα με αγγίζουν μέχρι δακρύων αισθητικά ο Βαν Γκονγκ, ο Λωτρέκ. Ολοι
οι καταραμένοι...
η Ποπ Αρτ είναι μια ζωγραφική που με
είχε αφήσει άναυδο. Την είδα κυρίως πολιτικά. Είμαστε τότε μια ομάδα αριστερών
ζωγράφων, που δεν μας άρεσε ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός. Μας δημιουργήθηκε λοιπόν
μια μεγάλη επιθυμία με την Ποπ Αρτ, αλλά και μια μεγάλη παρανόηση. Χρειάστηκαν
χρόνια για να καταλάβουμε ότι η Ποπ Αρτ δεν ήταν επαναστατική ζωγραφική, αλλά
μια διαμαρτυρία στην κατανάλωση και παράλληλα υποστήριξη της κατανάλωσης...
Επανάσταση στη ζωγραφική μπορείς να κάνεις με τη δουλειά σου. Αλλά επανάσταση
στην κοινωνία με τη ζωγραφική δεν μπορείς να κάνεις.
Ζωγράφιζα μέσα από τις φωτογραφίες, τα
πολιτικά γεγονότα, μέχρι το 1967, όταν ήρθε η χούντα. Περνάω στην παρανομία,
αναγκάζομαι να φύγω στο εξωτερικό και πρωταρχικό πλέον στοιχείο στη ζωή μου
είναι να πέσει η δικτατορία. Πού καιρός, χώρος, λεφτά, μυαλό για ζωγραφική
τότε. Απομακρύνομαι και από τα δύο κομμάτια του ΚΚΕ, το οποίο διασπάστηκε και
ιδρύουμε το ΕΚΚΕ, από το οποίο αποχώρησα το '75.
 |
| Ομόνοια 1997 |
Το ποτό υπάρχει στη ζωή μου συνεχώς.
Ξαναγυρίζω το 1977 οτο σκίτσο και τις εφημερίδες για βιοπορισμό. Θέλω να
ζωγραφίσω, αλλά δεν τολμάω. Βλέπω έκθεση του φίλου και συμμαθητή μου Χρόνη
Μπότσογλου, του Ψυχοπαίδη και άλλων, αρρωσταίνω, με πιάνουν τα κλάματα, πάω και
μεθάω. Την ίδια εποχή γνωρίζω και τη σημερινή μου γυναίκα, την Αθηνά Ραπίτου,
γεγονός πολύ καθοριστικό για μένα. Μια μέρα πάμε στο σπίτι του Μπότσογλου, όπου
ανακαλύπτει η Αθηνά έργα μου που τα φύλαγε ο Χρόνης. Καταλαβαίνει ότι είμαι
ζωγράφος. Δεν το έλεγα μέχρι τότε, το είχα θάψει μέσα μου, ένιωθα ότι είχα
ξοφλήσει ως ζωγράφος. Μου έκανε δώρο ένα καβαλέτο, με στήριζε με κάθε τρόπο.
Παράλληλα ο Μπότσογλου μου ζωγραφίζει το πορτρέτο. Ποζάρω, κάθομαι στον καναπέ,
βλέπω την πίσω πλευρά του τελάρου, βλέπω το πινέλο να βγάζει τις χαράξεις και
να στήνεται το έργο, δεν βλέπω τι ζωγραφίζει. Η μυρωδιά του χρώματος, η όλη
διαδικασία, η εικόνα του να δημιουργεί εν θερμώ, με τρέλαιναν. Αυτή η
διαδικασία έπαιξε κινητήριο ρόλο. Πριν τελειώσει το έργο του Χρόνη, τις ώρες
που γυρίζω από την εφημερίδα το βράδυ, ως το πρωί προσπαθώ να ζωγραφίσω. Κάνω
μια σειρά πίνακες που τους κατέστρεψα και καλά έκανα διότι ήταν κακοί. Αυτό
επέτεινε τη δυσφορία, το αίσθημα ανικανότητας, την έλλειψη αυτοεκτίμησης. Πίνω
υπερβολικά. Συνειδητοποιώ ότι είμαι αλκοολικός... άρχισαν τα πρώτα συμπτώματα,
τρεμούλες στα χέρια, κατάθλιψη, τάσεις αυτοκτονίας. Βρισκόμαστε στο 1979.
Στριφογυρίζω σαν τρελός στο ατελιέ και μου ήρθε σωτήρια στο μυαλό, τόσα χρόνια
μετά, η ρήση του Τσαρούχη. «Βάλε ένα καθρέφτη απέναντι και φτιάξε τον εαυτό
σου». Παίρνω ένα τελάρο, βάζω τον καθρέφτη απέναντι και βγαίνει η
αυτοπροσωπογραφία μου. Τελειώνω τρεις η ώρα τη νύχτα. Δεν έχω τηλέφωνο, πηγαίνω
σε ένα μπαρ, τηλεφωνώ στον Μπότσογλου και του λέω «Χρόνη, θέλω να έρθεις
τώρα». Παίρνει ένα ταξί κι έρχεται. Μόλις βλέπει το έργο, λέει «το
έσπασες το τσόφλι. Καλώς ήρθες στη ζωγραφική».
...διαπιστώνω μετά θλίψεως ότι έχω εμπόδιο το αλκοόλ. Πιστεύω ότι έχω ξοφλήσει,
βουλιάζω σε μια κόλαση αυτοκαταστροφής. Καταφεύγω στο μπουκάλι. Δεν σταματάω
[τη ζωγραφική]. Καταλάβαινα ότι δεν με ενδιέφερε τίποτα άλλο, ότι χωρίς
ζωγραφική δεν υπάρχω. Αλλά για να κάνω ζωγραφική πρέπει να κόψω το ποτό. Με τη
βοήθεια της γυναίκας μου και του ΚΕΘΕΑ αρχίζω έναν σκληρό αγώνα αποτοξίνωσης.
Χρειάστηκαν τέσσερα επώδυνα χρόνια για να σταθώ στα πόδια μου. Τέλη του 1984,
τελείωσε η ιστορία μου με το αλκοόλ. Δεν είναι τυχαίο πως κόβοντας το ποτό
άρχισα σιγά σιγά να αγαπάω τον εαυτό μου και τους άλλους.
Τέλος του '84 εκθέτω εβδομήντα πορτρέτα στην «Ώρα». Έτσι άρχισε η πορεία στην
αυτοπεποίθηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου